IBAN kodea (International Bank Account Number) banku-kontuak nazioarteko mailan bereizi eta identifikatzen dituen kode estandarizatua da. Herrialdeen arteko transferentziak eta transakzioak errazteko diseinatuta dago, horiek burutzerakoan akatsak saihesteko eta ordainketen segurtasuna eta bizkortasuna areagotzeko.
Kodeak informazio garrantzitsua hartzen du barne, hala nola kontuaren herrialdea, kontuari dagokion bankua eta kontu-zenbakia. Espainian, IBAN kodeak 24 karaktere ditu, ordena honetan banatuta:
- Herrialdea identifikatzen duten bi hasierako letra (Espainiaren kasuan, ES).
- Bi kontrol-digitu, IBAN kodea baliozkoa dela ziurtatzeko.
- Banku-kodeari erreferentzia egiten dioten lau digitu.
- Sukurtsalari erreferentzia egiten dioten lau zenbaki.
- Beste bi kontrol-digitu.
- Titularraren kontu-zenbakia.
IBAN kodea ezinbestekoa da finantza-transakzio askotarako, batez ere ordainketak edo transferentziak egiterakoan. Hauek dira beharko duzun ohiko egoera batzuk:
- Banku-transferentziak jasotzeko: Norbaitek ordainketa-metodo hau erabiliz dirua bidali behar badizu, zure IBAN kodea eskatuko dizu.
- Nazioarteko ordainketak egiteko: Espainiatik kanpoko kontu batera dirua bidaltzen duzunean, onuradunaren IBAN kodea ere eman beharko duzu.
- Helbideratzeak: Argiaren edo uraren fakturaren moduko ordainagiri bati alta emateko, ohikoa da informazio hori eskatzea.
- Enpresekin transakzioak egiteko: Autonomo gisa lan egiten baduzu edo negozio baten jabea bazara, enpresa askok erabiliko dute ordainketak egiteko.
IBAN kodeari esker, nazioarteko transferentziak izugarri errazagoak dira. 1990eko hamarkadaren aurretik, askoz errazagoa zen ordainketetan akatsak egitea, eta horrek atzerapenak eta kostu gehigarriak ekar zitzakeen. Espainian, 2014ko hasieran ordezkatu zuen behin betiko CCC kodea (bezeroaren kontu-kodea euskaraz).
Gaur egun, IBAN kodea SEPA eremuko (Eurotan Ordaintzeko Eremu Bakarra) herrialde guztietan erabiltzen da, baita mundu osoko beste herrialde batzuetan ere, esaterako, Jordanian edo Guatemalan. Beraz, banku-eragiketen zehaztasuna eta bizkortasuna bermatzen dituen estandar bilakatu da.
IBAN kodeak 15 eta 34 karaktere artean izan ditzake, tokiko araudiaren arabera. Horregatik, garrantzitsua da beti egiaztatzea zenbaki zuzena erabiltzen ari zarela, eragiketetan akatsak ekiditeko. Hona hemen adibide batzuk:
- Alemania: Banku-kodea eta kontu-zenbakia hartzen ditu barne, baina ez ditu sukurtsal-kodeak integratzen, Espainian ez bezala.
- Karaktere kopurua: 22
- Adibidez: DE89 3704 0044 0532 0130 00
- Frantzia: Kontrol-zenbaki gehigarri bat du, eta banku-kodea zehatzagoa da, sukurtsala ere barne hartzen baitu.
- Karaktere kopurua: 27
- Adibidez: FR76 3000 6000 0112 3456 7890 189
- Italia: Banku-kodea eta sukurtsala adierazteaz gain, kontu mota zehazten duen hasierako letra bat dauka.
- Karaktere kopurua: 27
- Adibidez: IT60 X054 2811 1010 0000 0123 456
- Herbehereak: IBAN koderik laburrenetakoa da, banku-kodea eta kontu-zenbakia baino ez baititu barne hartzen, sukurtsalak zehaztu gabe.
- Karaktere kopurua: 18
- Adibidez: NL91 ABNA 0417 1643 00
- Suitza: Ez da Eurogunearen parte, baina IBAN kodeen araudiari jarraitzen dio, nazioarteko transferentziak errazteko.
- Karaktere kopurua: 21
- Adibidez: CH93 0076 2011 6238 5295 7
IBAN kodea transakzio askotarako beharrezkoa den arren, beste edozein banku-datu baten modura babestu beharko zenuke. Hona hemen aholku batzuk:
- Ez partekatu guztiz beharrezkoa ez bada: Eman konfiantzazko enpresa edo pertsonei bakarrik.
- Ez bidali seguruak ez diren kanaletatik: Partekatu behar baduzu, erabili metodo seguruak, hala nola plataforma zifratuak edo banku-aplikazioak.
- Egiaztatu dirua bidali aurretik: Ziurtatu hartzailearen IBAN kodea zuzena dela. Akats batek dirua kontu okerrean amaitzea ekar dezake.
- Jarri arreta berezia nazioarteko transferentziei: IBAN kodeek hainbeste formatu dituztenez, komenigarria da zenbakia ondo sartu dugula egiaztatzea.
- Kontuz phishing-arekin: Kontuz ibili IBAN kodea premiaz edo arrazoi argirik gabe eskatzen dizuten posta elektroniko edo mezuekin.
